Hayvansal Davranışların Kökeni Nedir?

Hayvanların davranışlarının araştırıldığı bilim dalı etolojidir. Yakından incelendiğinde bunların; eş bulmak, beslenmek, avcılardan korunmak ve yavrularını büyütmek gibi amaçları olduğunu görmekteyiz. Bu gibi faydalı davranışlar varken doğal seleksiyonun da faydalı davranışlar sergileyen hayvanların fiziksel özelliklerini ayırıp, tehlikeli davranışlar sergileyen hayvanların fiziksel özelliklerini desteklememesi gibi etkileri bulunmaktadır. En faydalı davranışlar; beslenme ve üremedir. Elbette tüm davranışların onlara avantaj sağlayan bencilce davranışlar oldukları bilinmelidir. Her davranışın aslında bazı faktörlerin ürünü olduğunu söylemek doğru olmaktadır.

Bu faktörler morfoloji yani hayvanların fiziksel yapısı ve fizyolojinin nasıl işlediği ile alakalı faktörlerdir. Bir hayvanın davranışları vücudunun yapabildikleri ile kısıtlıdır. Bu kısıtlamalar kalıtsaldır. Hayvanlarda görülen içgüdüsel öğrenme davranışıdır. Niko Tinbergen, Konrad Lorenz, Karl Von Frisch hayvan davranışlarını inceleyebilmek için bir temel oluşturmuş ve 1973 yılında Nobel Ödülü almalarını sağlayan araştırmalar yapmışlardır. Özellikle kuşların yumurtadan çıktıklarında hareket eden ilk objeyi anne sanıp takip ettikleri kanıtlanmıştır. Etolojide kapsamlı bir davranış sürecinden bahsedilmektedir. Bu süreç doğum ile gelen davranışlardan başlamaktadır İlk günden kompleks öğrenilmiş davranışlara kadar devam etmektedir.

 İçgüdü

           Köken olarak Dünya üzerindeki ilk günden itibaren sahip olunan her şeydir. Bebeklerin parmaklarımızı tutması yakalama içgüdüsüne iyi örnektir.

 Sabit eylem yapısı

Bir uyarıcı olduğunda sonuçlandırılan eylemlerdir. Kuşların yumurtaları yerine benzer şekilli bir cisim konduğunda da kendi yavruları gibi onlara baktığını görmekteyiz.

 Bağlanma /Mühürlenme

Öğrenilmiş bir davranma şekli değildir. Hayvanlar doğduklarında annelerine bağlanmaktadır. Ancak kritik bir dönemde anne bireyi aradan çekip farklı bir anne figürü konulduğunda bu sefer de hayvanların anne olmayan figüre bağlandıkları görülmektedir.

 Çağrışımsal Öğrenme

En bilinen deney Pavlov ve köpeğidir. Belirli bir davranışın öğretilmesi için hayvanlara bir uyarı verilmekte ve ardından öğrenilmesi istenilen davranışlar tekrarlanmaktadır.

 Deneme Yanılma Yolu ile Öğrenme

Hayvanlara öğretilmek istenen davranışları çeşitli düzenekler ile edimsel öğrenme sonucunda öğretmek mümkündür.

 Alışkanlık

Sürekli aynı uyarıcıyı alan hayvanlar bir süre sonra verdikleri tepkilerdir. Özellikle tehlike anlarında hayvanların kazandığı bu alışkanlıklar önemlidir.

 Gözlemleyerek öğrenme

Farklı bir hayvanı gözlemleyerek öğrenilen davranışlardır. Zor şartlarda, ortamda çözüm üretebilen hayvanların bulunması, çözüm üretemeyen hayvanlara örnek teşkil etmekte ve aynı hareketi yaparak şartları iyileştirmektedir.

 Sezgi

Deneme yanılma yöntemi ile hayvanların bir süre sonra sezgilerini kullanarak olumsuz durumları çözmeleri durumudur. Daha önce karşılaşmamış oldukları sorunlar karşılarına çıksa da sezgileri ile çözümlemektedirler.