BEBEK VE ÇOCUK DİŞ SAĞLIĞI HAKKINDA MERAK EDİLENLER
Bebeklerin Dişleri Fırçalanmaya Ne Zaman Başlanmalıdır?
Bebeklerde dişlerin fırçalanması ilk süt dişi çıktığı andan itibaren yapılmalıdır. Arka kısımdaki dişler çıkana dek fırçalama için en uygun malzeme eczanelerde kolaylıkla bulunabilecek olan parmak fırçalarıdır. Daha sonraki evrede ise çocuğun yaşına uygun olan bir diş fırçası ile bu işleme devam edilir. Sabahları kahvaltıdan sonra ve geceleri uyumadan önce olacak şekilde ve günde en az 2 kez florürlü diş macunları ile dişler baba, anne veya bakıcı tarafından fırçalanır.
Çocuk Ağız Bakımında Diş Fırçası ve Diş Macunu Nasıl Tercih Edilmeli?
Çocuğun ağzının büyüklüğüne ve yaşına göre yumuşak kıllı diş fırçası tercih edilir. Hijyenden kaynaklı diş fırçasının üç ayda bir değiştirilmesi gerekir. 2 yaşından daha küçük çocuklarda diş macunu yutma ihtimali olabilir bu yüzden pirinç tanesi kadar florürlü diş macunu ile fırçalama önerilir. 2-6 yaş arasındaki çocuklarda ise bezelye büyüklüğünde olan florürlü diş macunu kullanımı önerilir. Diş fırçalama günde iki kez ve ebeveyn gözetimi altında yapılması önemlidir.
İlk Diş Hekimi Muayenesi Ne Zaman Yapılmalı?
İlk süt dişinin çıkmasından itibaren 1 yıl içinde bebeklerin diş hekimine getirilmeleri gerekir. Bu sayede diş problemleri oluşmadan kontrol altına alınır. Bebeklerde, beslenmenin dişlerde çürük oluşumu üstüne olan etkileri ve ağız bakımı gibi pek çok konuda aileler bilgilendirilir. Çürük dişler büyüklüklerine bağlı olarak farklı risk gruplarında kategorilendirilir. Bu risk grubuna göre belirli aralıklar ile diş hekimi kontrolüne devam edilmeli.
Çocuklarda Dişlenme Ne Zaman Başlar?
Süt dişleri genelde bebek 6 aylıkken çıkmaya başlar ve yaklaşık olarak 3 yaşında iken süt dişlerinin sürmesi biter. Bu dönemde ağızda 20 süt dişi bulunur. Süt dişleri yapısal farklılıklarından kaynaklı aşınmaya ve çürüğe daha meyillidir. Çocuk 6 yaşına geldiğinde süt dişleri düşer ve yerini daimi dişlere bırakmaya başlarlar. Bu durum da ortalama olarak 13 yaşına kadar devam eder. Süt dişlerinde olan çürükler, yeni çıkan daimi dişlerin sağlığını da kötü etkiler.
Biberon Çürüğü Nedir?
Biberon çürüğü özellikle uykudan önce çocuğun mama veya süt ile beslenmesi sonucunda oluşan erken çocukluk çağı çürükleri olarak adlandırılır. Dişler sürdükten sonra karbonhidrat ağırlıklı yiyeceklerle beslenme çürük oluşumuna sebep olur.
Biberon Çürüğünü Önlemek İçin Neler Yapılmalı?
İlk alınacak önlem, bebeğin biberonla uyumasını engellenmektir. Biberondaki gıdaya pekmez, bal, şeker gibi tatlandırıcılar eklenmemeli. Gece beslenmesinden sonra mümkün olduğu kadar bebeğe su içirilmeli ve mutlaka bebeğin ağzı ıslak bir tülbent bezle silinmeli. İlk dişler sürdükten sonra pirinç tanesi kadar bir florürlü diş macunu ve parmak fırçası ile dişler fırçalanmaya başlanmalı ve bebeğin ilk diş hekimi kontrolü yaptırılmalı.
Süt Dişleri Tedavi Edilmeli Midir?
Süt dişleri daimi olan dişler kadar önemlidir. Çürük dişler, ağrıya ve konsantre olma, yemek yeme, uyuma gibi çoğu günlük faaliyetin kötü etkilenmesine neden olur. Tedavi edilmeyen çürük süt dişleri, iltihabi durumlara yol açar ve genel sağlığı etkileyebilen enfeksiyon hastalıkları gelişebilir. Düşme zamanından daha erken çekilen ya da kaybedilen süt dişleri daimi dişlerde gömük kalma ya da çapraşıklık gibi sorunlara yol açabilir.
Çekilen Süt Dişlerinin Boşluğu Korunmalı Mı?
Her süt dişinin, kendinden sonra gelecek olan daimi diş için yer tutucu görevi vardır. Normal düşme vaktinden önce çekilen bir süt dişinin kapladığı yerin kaybolmaması için, çekim sonrasında oluşan boşluklar korunmalıdır. Bu boşluklar “yer tutucu” adı verilen apareyler ile korunabilir.
Yer Tutucu Nedir?
Yer tutucu, herhangi bir nedenden dolayı normal vaktinden önce kaybedilen süt dişlerinin yerinde oluşan yer kaybını önlemek amacı ile daimi dişlerin sürme zamanına kadar uygulanan hareketli veya sabit apareylerdir. Bu apareyler ağızdan ölçü alınarak çocuğun ağzına özel bir şekilde diş teknisyenleri tarafından yapılır. Hareketli veya sabit olabilirler. Sabit apareyler ağızda olan dişlere yapıştırılır ve çürük ya da diş eti sorunlarına sebep olmazlar. Hareketli apareyler takıp çıkarılabilen aygıtlardır. Yemek yerken çıkarılmalı. Yemekten sonra dişler fırçalanıp, ağız içine tekrar yerleştirilmeli.
Yer Tutucu Yapıldıktan Sonra Neye Dikkat Edilmeli?
Yapışkan gıdalardan (lokum, jelibon, sakız gibi) uzak durulmalı. Bu tarz gıdalar apareye ağızdan uzaklaşma yönünde bir kuvvet uygulayacağı için apareyin yerinden çıkmasına neden olabilir. Yer tutucular düzenli bir şekilde fırçalanmalıdır. Hareketli yer tutucular doktorun daha önce belirttiği şekilde takıp çıkarılmalıdır. Apareylerin ağızda kalma süresi doktor tarafından belirlenir. Bu geçen zamanda diş doktoruna düzenli kontrollere gidilmelidir.
Kimlere Genel Anestezi Altında Diş Tedavisi YapılIr?
Zihinsel ya da sistemik herhangi bir sorunu bulunan ve yapılması gereken diş tedavileri esnasında yeterli derecede uyum gösteremeyen çocuklar için genel anestezi altında gerekli olan diş tedavisi yapılması mümkündür.
Engelli Bireylerde Ağız Diş Sağlığı Nasıl Korunmalı?
Engelli çocuklar ağız ve diş sağlığını, kişisel bakımlarını tam olarak veya etkili bir şekilde gerçekleştiremeyebilirler. Bu sebeple bakıcı yardımı ya da ebeveyn belli konularda önem kazanır. Dişler, her yemekten sonra yapılabilirse fırça ile yapılamazsa tülbent ile temizlenmeli. Beslenmelerinde nişasta ve şeker içerikli gıdaların azaltılması, ara öğünlerde bu tip gıdaların tüketilmemesi önerilir. Engelli bireylerde çürük riskini azaltmak için üç aylık rutin kontroller önem taşır.
Fissür Örtücü Nedir, Kimlere Yapılır?
Fissür örtücü uygulaması, çocuklarda azı dişlerine uygulanan koruyucu olan bir uygulamadır. Azı dişlerindeki fissür ve pitlere uygulanarak bu kısımlarda besin birikimini önler ve çürüğe meğilli olan bu kısımların izolasyonunu sağlar. Dişte aşınma gerektirmeyen bu uygulama, çürüksüz olan ve sürmesini dört yıldan önce tamamlayan dişlere kolayca uygulanabilir.
Florür Uygulaması Nedir, Kimlere Yapılır?
Çürükten korunma ya da başlangıç çürüklerinin ilerlemesi amacı ile uygulanan koruyucu bir uygulamadır. Doktorun önerisi doğrultusunda ve çocuğun çürük risk grubuna göre florür uygulaması üç ya da altı aylık periyotlarla uygulanabilir.
