Oksimetre Nedir ve Nasıl Kullanılır

Oksimetre, kandaki oksijen seviyesini ve nabız atış hızını ölçmek için kullanılan bir tıbbi cihazdır. Pulse oksimetre olarak da bilinen bu cihaz, parmak ucuna yerleştirilen bir sensör aracılığıyla çalışır. Sensör, kırmızı ve kızılötesi ışık dalgaları kullanarak kandaki oksijen seviyesini ve nabız atış hızını hesaplar.

Oksimetrelerin Kullanım Alanları

Evde Sağlık Bakımı

Kronik solunum hastalığı olan kişiler, KOAH, astım, kalp hastalığı veya uyku apnesi gibi durumları olan kişiler, oksijen seviyelerini düzenli olarak takip etmek için evde oksimetre kullanabilirler. Oksimetreler, bu kişilerin oksijen seviyelerini anında ölçerek, gerektiğinde tıbbi yardım alabilmelerini sağlar. Bu, özellikle solunum durumları kötüleştiğinde veya belirli aktiviteler sırasında oksijen seviyelerinin düştüğünde önemlidir.

Spor

Yüksek irtifa sporları ile uğraşan kişiler, oksijen seviyelerini takip etmek için oksimetre kullanabilirler. Yüksek irtifalarda, atmosferdeki oksijen seviyesi düşer. Bu, vücudun yeterli oksijen alamamasına ve yüksek irtifa hastalığına neden olabilir. Oksimetreler, sporcuların oksijen seviyelerini izlemelerine ve gerektiğinde dinlenmelerine yardımcı olur.

Tıbbi Ortamlar

Hastanelerde, doktorlar ve hemşireler, hastaların oksijen seviyelerini ve nabız atış hızlarını takip etmek için oksimetre kullanırlar. Bu, hastaların durumlarını izlemek ve tedavi planlarını ayarlamak için önemlidir. Özellikle ameliyat sırasında veya yoğun bakımda olan hastalar için, oksimetreler hayati öneme sahiptir.

Oksimetre Nasıl Kullanılır?

1. Ellerinizi yıkayın ve kurulayın. Soğuk eller, ölçüm sonuçlarını etkileyebilmektedir.
2. Oksimetre de yer alan düğmeye basarak açın. Cihazın ekranında pil seviyesi ve diğer bilgileri gözükecektir.
3. Parmak ucunuzu sensör bölmesine yerleştirin. Parmak ucunuzun tırnak yukarı gelecek şekilde yerleştirin. Sensörün ışık kaynağına tam olarak temas ettiğinden emin olun.
4. Cihazın ölçümü tamamlamasını bekleyin. Ölçüm genellikle birkaç saniye içinde tamamlanmaktadır.
5. Ekrandaki değerleri okuyun. Ekranda oksijen seviyeniz (%) ve nabız atış hızınız (bpm) görünecektir.

Kan Oksijen Seviyeleri

kandaki oksijen

Oksijen, hayatta kalmamız için hayati önem taşıyan bir elementtir. Vücudumuzun her köşesine taşınması kırmızı kan hücreleri tarafından gerçekleştirilir. Kan oksijen seviyesi, kırmızı kan hücrelerinin ne kadar oksijen taşıdığını ve bu oksijenin tüm hücrelere ne kadar verimli bir şekilde ulaştırıldığını gösteren bir ölçüttür.

Normal Kan Oksijen Seviyesi Aralığı

Sağlıklı bir birey için normal kan oksijen seviyesi 75 ila 100 milimetre cıva (mm Hg) arasındadır. 60 mm Hg’nin altındaki değerler ise düşük kabul edilir ve doktor kontrolünde oksijen desteği ihtiyacına işaret edebilir.

Düşük Kan Oksijen Seviyeleri

Sağlıklı bir bireyin ortalamasına göre oldukça düşük olan kan oksijen seviyesi, hipoksemi olarak adlandırılan bir duruma işaret edebilir. Hipoksemi, vücudun tüm hücrelerine, dokularına ve organlarına yeterli oksijen taşınamaması anlamına gelir. Düşük kan oksijen seviyeleri genellikle tıbbi bir sorunun göstergesi olmasından dolayı bir tıp uzmanı tarafından değerlendirilmesi önemlidir.

Düşük Kan Oksijen Seviyelerine Neden Olabilecek Faktörler

• Kalp hastalıkları
• Akciğer hastalıkları
• KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı)
• Astım
• Anemi
• Yüksek rakımlı bölgelerde yaşamak

Düşük Kan Oksijen Seviyelerinin Belirtileri

• Nefes darlığı
• Göğüs ağrısı
• Baş dönmesi
• Morarma
• Kafa karışıklığı

Oksimetre Satın Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

CE Belgesi: Avrupa Birliği’nde satılan tüm tıbbi cihazlar için zorunlu olan CE Belgesi, ürünün Avrupa Birliği’nin temel sağlık ve güvenlik gerekliliklerine uygun olduğunu gösterir. Bu belge, ürünün güvenli ve insan sağlığına uygun bir şekilde üretildiğini teyit eder.

FDA Onayı: Amerika Birleşik Devletleri’nde satılan tıbbi cihazlar için gerekli olan FDA Onayı ise ürünün ABD Gıda ve İlaç Dairesi tarafından güvenli ve etkili olarak kabul edildiğini gösterir. FDA, ürünün klinik araştırmalardan başarıyla geçtiğini ve insan kullanımı için uygun olduğunu teyit eder.

Türkiye Sağlık Bakanlığı Onayı: Türkiye’de satılan tüm tıbbi cihazlar için gerekli olan bu belge, ürünün Türkiye Sağlık Bakanlığı tarafından güvenli ve etkili olarak kabul edildiğini gösterir. Ürünün Türkiye’deki yasal düzenlemelere uygun olduğunu ve hastalar için güvenli bir şekilde kullanılabileceğini teyit eder.

Diğer Önemli Onay ve Özellikler:

• ISO 9001: Kalite yönetim sistemleri için uluslararası bir standart olan ISO 9001 belgesi, firmanın ürünlerinin kalitesini sürekli olarak iyileştirmeye ve müşteri memnuniyetini sağlamaya çalıştığını gösterir.
• ISO 13485: Tıbbi cihazlar için özel olarak geliştirilmiş bir kalite yönetim sistemleri standardı olan ISO 13485 belgesi, firmanın tıbbi cihazlarının tasarım, üretim, satış ve servis aşamalarında gerekli kalite standartlarını karşıladığını gösterir.
• Doğruluk ve Hassasiyet: Oksimetrenin ölçtüğü değerlerin ne kadar doğru ve hassas olduğunu gösteren bir özelliktir. Oksimetrenin doğruluk oranı %95 veya daha yüksek olmalıdır.
• Ek Özellikler: Bazı oksimetrelerde alarm sistemi, pil göstergesi, veri hafızası gibi ek özellikler de bulunabilir. Bu tür ek özellikler, oksimetrenin kullanımını daha kolay ve pratik hale getirebilir.

Oksimetre Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Hangi oksimetre markası en iyisidir?

Bu konu hakkında tam olarak cevap veremiyoruz. Çünkü kullanım amacı ve ek özelliklere göre farklılık göstermektedir. Fakat özellikle Türkiye’de tercih edilen bazı modeller ve bu modellerin bazı özelliklerini yazalım:

Dodo Parmak Tipi Pulse Oksimetre:

• Hassas ve güvenilir ölçüm sunar.
• OLED ekranı dönebilmekte ve ölçümleri yaparken çok az enerji tüketir.
• Kullanımı kolaydır.
• Uygun fiyatlıdır.

PULSE Parmak Tipi Oksimetre:

• Dakikadaki kalp atış hızını ve kandaki oksijen seviyesini hızlı bir şekilde ölçer.
• Tüm ölçümleri kayıt altına alır ve kişiye rapor olarak sunabilir.
• Hafif ve taşınabilir.
• Pil ömrü uzundur.

YONKER Parmak Tipi Pulse Oksimetre:

• Sesli uyarı özelliği bulunur.
• SpO2 ve nabız pletismografisi (PPG) ölçümü
• Bluetooth bağlantısı
• Mobil uygulama ile uyumlu
• Farklı renk seçenekleri

Oksimetre Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler:

• Kullanım amacı: Evde kullanım için basit bir oksimetre yeterli olabilirken, profesyonel kullanım için daha gelişmiş bir oksimetre tercih edilebilir.
• Doğruluk ve hassasiyet: Oksimetrenin ölçümlerinin doğru ve hassas olması önemlidir.
• Ek özellikler: Alarm sistemi, veri hafızası, Bluetooth bağlantısı gibi ek özellikler oksimetrenin kullanımını daha kolay ve pratik hale getirebilir.
• Fiyat: Oksimetre fiyatları markaya, modele ve özelliklerine göre değişiklik gösterir. Bütçenize uygun bir oksimetre seçmeniz önemlidir.

Unutmayın: Oksimetre bir tıbbi cihaz değildir ve tıbbi teşhis için kullanılamaz. Herhangi bir sağlık sorununuz varsa doktorunuza danışmanız önemlidir.

Oksimetreler zararlı mı?

Oksimetreler, doğru şekilde kullanıldığında zararsız kabul edilir. Yaydıkları radyasyon miktarı oldukça düşüktür ve herhangi bir sağlık riski oluşturmaz.

Ancak, bazı durumlarda oksimetrelerin bazı yan etkilere yol açabileceğini belirtmek önemlidir:

• Parmak ucunda tahriş veya kızarıklık: Oksimetrenin parmağa çok sıkı takılması veya uzun süre kullanılması tahrişe neden olabilir.
• Yanlış ölçümler: Oksimetrenin doğru şekilde takılmaması veya soğuk ortamlarda kullanılması yanlış ölçümlere yol açabilir.
• Pil ile ilgili riskler: Pilin yutulması veya sızdırması gibi durumlarda sağlık riskleri oluşabilir.

Ayrıca, bu tür cihazların kullanımı, plastik ve kauçuk malzemelere karşı alerjisi olan kişiler için önerilmemektedir.

Oksimetreler hangi durumlarda kullanılır?

1. Kronik Akciğer Hastalıkları: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), astım ve diğer solunum yolu hastalıkları gibi durumlar, kan oksijen seviyelerinin düzenli olarak izlenmesini gerektirebilir.
2. Uyku Apnesi: Uyku sırasında solunum duraklamaları yaşayan kişilerde, gece boyunca oksijen seviyelerinin izlenmesi için kullanılır.
3. Kritik Durumlar ve Acil Bakım: Şok, kalp krizi, zehirlenme ve ağır enfeksiyonlar gibi durumlar sırasında hastanın oksijen seviyesi yakından takip edilmelidir.
4. Cerrahi ve Anestezi: Ameliyat sırasında ve sonrasında hastaların oksijen doygunluk seviyeleri, anestezi altında iken ve iyileşme sürecinde izlenir.
5. Yüksek İrtifa Hastalığı: Yüksek irtifada, özellikle dağcılar ve pilotlar için, düşük oksijen seviyeleri riskini değerlendirmek amacıyla kullanılır.
6. COVID-19 Dahil Solunum Yolu Enfeksiyonları: COVID-19 gibi solunum yolu enfeksiyonları sırasında, evde oksijen takibi için kullanılabilir. Bu, özellikle oksijen seviyelerindeki düşüşlerin erken belirtilerini tespit etmek için önemlidir.
7. Kardiyak Sorunlar: Kalp yetmezliği gibi durumlarda, yeterli oksijenin dolaşıma girip girmediğinin belirlenmesinde yardımcı olur.
8. Yenidoğan Takibi: Yenidoğanlarda, özellikle prematüre bebeklerde, oksijen seviyelerinin düzgün bir şekilde ayarlanabilmesi için kullanılır.

Oksimetreler nerede satılır ortalama fiyatları nedir?

Oksimetreler, eczanelerde, tıbbi malzeme satan mağazalarda ve internette satılmaktadır. Piyasada fiyatları özelliklerine göre değişim göstermektedir. Orta segment bir oksimetre cihazı fiyat ortalaması 150-300 TL arasında değişiklik göstermektedir.

Oksimetre Cihazı ile İlgili Genel Tablo

Aşağıda konu içeriği ile ilgili genel özelliklerin yer aldığı bir tablo yer almaktadır. Bu tablo içeriği yukarıda detaylı olarak ele alınmıştır.