Kanserden Korunmanın Yolları

Plastiklerde kullanılan birçok kimyasalın kanserojen olma ihtimalinin keşfedilmiş olması belki de çok daha fazla endişe vericidir. Bunlara nonilfenol ve oktilfenol gibi alkifenoller; bisfenol A gibi bifenolik bileşimler ve ftalatlar dâhildir. Bu kimyasallar evde kullanılan deterjan ve tuvalet malzemelerinde bulunduğundan, evinizde de bunlardan bazılarının bulunuyor olması muhtemeldir. Eğer gıda paketlerinde adlarının yazılması zorunlu olsaydı onları muhtemelen mutfağınızda da görebilirdiniz. Genellikle de gıda konserveleri gibi metal kapla n kaplamak için kullanılırlar. Aynı zamanda yumuşak plastik astarlar olarak da meyve suyu kutularında, kaplama filmlerinde ve diğer plastik kaplamalarda kullanılırlar. Asıl sorun, bu kimyasallarının bildirilmesinin bir zorunluluk olmamasıdır. Bu yüzden, bildirilmelerini gerektiren bir yasa çıkarılana kadar tam olarak nerede var olduklarını bilmek mümkün değildir.

Plastikler neden potansiyel tehlike arz eder?

Bu kimyasallar grubundaki asıl sorun hormon sinyallerini bozabilmeleridir; genellikle östrojenik etki ederler 3. Bölüm). Bu etki hormona bağlı olan kanserlerin riskini arttırır. Kanser vakalarının artması ve sperm sayısının düşmesi ile ilgili endişelerin körüklenmesiyle birçok çevreci grup bu gibi hormon dengesini bozan kimyasalların yasaklanmasa bile en azından ifşa edilmesi için kampanyalar gerçekleştirmektedir. Listeye organoklorinler, poliklorinli bifeniller (PCBler) ve ditoksinler gibi klor bileşimleri de dâhildir. Bunlar çiftçilikte, kâğıt üretiminde ve endüstriyel süreçlerde kullanılmaktadır. PCB’ler ve DDT (bir tür organoklorin) yasaklanmış olsa da, doğada çözünemediklerinden şu an bile vücutlarımızda yüksek miktarda bulunuyor olabilirler. Şüpheliler listesinde ayrıca, özellikle yağlı gıdalarda, şekerlemelerde ve bazı ilaçlarda anti oksidan/koruyucu olarak kullanılan bütil hidroksianol (BHA), veya E320 de vardır. Uluslararası Kanser Araştırma Merkezi (IARC), BHA’nın insanlar üzerinde kanserojen etki gösterebileceğini ifade etmiştir. Japonya’da gıda üretiminde kullanılması yasaktır. Bu nedenle gıdaların etiketlerini kontrol edin!

Kimyasalların sayısı şaşkınlık verici

Our StolenFuture isimli m yazarlarından Dr. Theo Col bom, günümüzde 100.000 sentetik kimyasalın dünya pazarında mevcut olduğunu; bunlara, doğada kalıcı olması ve sağlık sorunlarına yol açtığının bilinmesi yüzünden tepki gösterilen sentetik klorlu maddenin de dâhil olduğunu belirtmiştir. ABD, her yıl endokrin dengesini bozan yaklaşık 18 bin ton maddeyi ihraç etmektedir. Para karşılığı test yaptırmak isteyen herkes vücut yağında en az 250 kirletici olduğunu görecektir.

Plastik astarlar

İspanya’da yapılan bir araştırma 20 markanın gıda kutularını (aynı zamanda içecek kutularım da) artık plastik astarla kapladığım ve bu kapların önemli miktarda bisfenol A içerdiğini ortaya çıkarmıştır. Bazılarında da bu miktar 27 kat daha fazladır ve bilindiği üzere bu madde meme kanseri hücrelerinin çoğalmasına neden olmaktadır. Bu, Dr. Colbom’undaki rahatsız edici gerçeklerden sadece birisidir. Bu tür kimyasallar iç salgı bezleri ile ilintili olan meme kanseri, endo metriyoz, prostat sorunları ve erkeklerde kısırlık gibi rahatsızlıklarla bağlantılıdır.

Riskinizi azaltın

Bir kez daha belirtmek gerekirse, bu konuda daha fazla araştırma yapılmadığı sürece bu kimyasallara maruz kalmanın asıl tehlikelerini belirlemek mümkün değildir. Bunların tümünden kaçınmak mümkün olmasa da, beslenme ve yaşam tarzınızı değiştirerek bu tür hormon dengesini bozan ve kanserojen etki edebilen maddelere maruz kalmanızı önemli ölçüde azaltabilirsiniz. Aşağıdaki Kanserden Korunmanın Yolları‘nı uygulayabilirsiniz:

• Organik gıdalar tüketin: Böylece bünyenize aldığınız tarım ilaçları ve bitkilere yönelik kimyasallar minimum düzeye iner. Organik olmayan gıdaları, yemeden önce 1 yemek kaşığı sirke eklediğiniz suyla yıkayın. Böylece ilaçlar kısmen de olsa azalacaktır.

•İçme suyunuzu filtreleyin: Paslanmaz çelikten yapılmış bir filtreyi (bu filtre plastik veya alüminyum olmamalıdır) lavabonuzun altına monte ederek bir tür karbon filtreleme sistemiyle elde ettiğiniz suyu kullanmanızı tavsiye ediyorum. Hormon dengesini bozan kimyasalların tümünü arıttığı henüz kanıtlanmamış olsa da, bir kısmım azaltacaktır. Bir başka yöntem de cam şişede muhafaza edilen kaynak suyu tüketmektir.

•Yağlı gıda tüketimini azaltın: Doğada çözünemeyen kimyasallar, besin zincirinde hayvan yağında toplanır. Hayvansal yağ (et ve süt ürünü) tüketiminizi azaltarak bunlara daha az maruz kalırsınız. Sert kabuklu yemişler ve tohumlardaki temel yağlarda herhangi bir kısıtlama yoktur.

•Yiyecekleri asla plastik kaplarda ısıtmayın: Bu da plastik kaplar içinde satılan hazır yemeklere veda etmeniz anlamına gelir. Yiyecek olduğunuzda ise ısıtmadan önce cam bir kaba aktarmanız daha sağlıklı olacaktır.

• Esnek plastikte saklanan yağlı gıdaların tüketimini en aza indirin: Plastiğin esnek olmasını sağlayan bazı kimyasallar cips, peynir, tereyağı, çikolata, börek gibi yağlı gıdalara kolayca geçer.

• Esnek plastikte saklanan sıvı gıdaların tüketimini en aza indirin: Bu yalnızca içinde plastik astarı olan karton kutulardaki meyve sularını kapsamaz, aynı şekilde yine plastik astarlı teneke kutular içinde satılan bazı meyve ve sebzeler de geçerlidir.

•Esnek plastiklerde saklanan gıdaların tüketimini en aza indirin: Plastik tepsilerde, üstü streç filmle kaplı halde satılan ürünlerdense, mümkün olduğunca kese kâğıdında alabileceğiniz ürünleri tercih edin.

• Doğal deterjanları tercih edin: Yalnızca; çamaşır, bulaşık ve vücut temizliği için kullandığı maddeleri açıklayan firmaların ürettiği ekolojik temizlik ürünlerini kullanın. Şüpheli kimyasal maddelerin (tarımsal kimyasalların) bu ürünlerde olup olmadığını kontrol edin. Ayrıca tabak, çatal gibi mutfak eşyalarım yıkadıktan sonra güzel durulayın.

• Bahçenizde tarım ilacı kullanmayın: Bazı tarım ilaçları hormon dengesini bozar. Sizin kullandığınızın öyle olmasından şüpheleniyorsanız hiç kullanmamanız daha yerinde olur. Çocukluk çağı kanserleri tarım ilaçlarının kullanıldığı evlerde daha sık görülür.

NOT: Web sitemizde yer alan özellikle sağlık ile ilgili makaleler internet üzerinden web siteleri araştırılarak yazılmış makalelerdir sağlık ile ilgili bilgilerde her zaman bir uzman doktorun yorumunu, tavsiyesini daha çok dikkate alın, ilacınızı kendiniz değil bir uzman hekim yazsın sağlık her şeyden önemlidir.